Sanskrit Sloka text in Devanagari, Gujarati, Kannada, Telugu , and English

||om tat sat||

ಸುಂದರಕಾಂಡ.
ಅಥ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶಸ್ಸರ್ಗಃ

ತತಶ್ಶಾಖಾಂತರೇ ಲೀನಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚಲಿತಮಾನಸಾ|
ವೇಷ್ಟಿತಾರ್ಜುನ ವಸ್ತ್ರಂ ತಂ ವಿದ್ಯುತ್ಸಂಘಾತ ಪಿಂಗಳಮ್||1||

ಸ||ತತಃ ಶಾಖಾಂತರೇಲೀನಂ ವೇಷ್ಟಿತಾರ್ಜುನವಸ್ತ್ರಂ ವಿದ್ಯುತ್ಸಂಘಾತಪಿಂಗಳಂ ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚಲಿತಮಾನಸಾ ಅಭವತ್||

Seeing him of tawny complexion like cluster of lightnings, hidden in the branches wearing white cloth Sita got perplexed.

ಸಾದದರ್ಶ ಕಪಿಂ ತತ್ರ ಪ್ರಶ್ರಿತಂ ಪ್ರಿಯವಾದಿನಂ|
ಫುಲ್ಲಶೋತ್ಕರಾಭಾಸಂ ತಪ್ತಚಾಮೀಕರೇಕ್ಷಣಮ್||2||

ಸ|| ಸಾ ತತ್ರ ಫುಲಶೋತ್ಕರಾಭಾಸಂ ತಪ್ತಚಾಮೀಕರೇಕ್ಷಣಮ್ ಪ್ರಶ್ರಿತಂ ಪ್ರಿಯವಾದಿನಂ ಕಪಿಂ ದದರ್ಶ||

She saw the Vanara who is readily approaching, who spoke pleasingly, who is looking like a cluster of Ashoka flowers in full bloom , with eyes of molten gold.

ಮೈಥಿಲೀ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ವಿಸ್ಮಯಂ ಪರಮಂ ಗತಾ|
ಅಹೋ ಭೀಮ ಮಿದಂ ರೂಪಂ ವಾನರಸ್ಯ ದುರಾಸದಮ್||3||
ದುರ್ನಿರೀಕ್ಷ ಮಿತಿ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಪುನರೇವ ಮುಮೋಹ ಸಾ|
ವಿಲಲಾಪ ಭೃಶಂ ಸೀತಾ ಕರುಣಂ ಭಯಮೋಹಿತಾ||4||
ರಾಮರಾಮೇತಿ ದುಃಖಾರ್ತಾ ಲಕ್ಷ್ಮಣೇತಿ ಚ ಭಾಮಿನೀ|
ರುರೋದ ಬಹುಧಾ ಸೀತಾ ಮಂದಂ ಮಂದಸ್ವರಾ ಸತೀ||5||

ಸ|| ಪರಮಂ ವಿಸ್ಮಯಂ ಗತಾ ಮೈಥಿಲೀ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ| ಅಹೋ ವಾನರಸ್ಯ ಇದಂ ರೂಪಂ ಭೀಮಂ ದುರಾಸದಮ್ ದುರ್ನಿರೀಕ್ಷ್ಯಂ ಇತಿ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಪುನಃ ಮುಮೋಹ ಏವ|| ಸೀತಾ ಭಾಮಿನೀ ಭಯಮೋಹಿತಾ ದುಃಖಾರ್ತಾ ರಾಮರಾಮೇತಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣೇತಿ ಭೃಶಂ ಕರುಣಂ ವಿಲಲಾಪ||ಸತೀ ಸೀತಾ ಮಂದಂ ಮಂದಸ್ವರಾ ಬಹುಧಾ ರುರೋದ||

Very much surprised Maithili started thinking. 'This Vanara's form is frightening, terrible to look at. He is inaccessible'. Thinking over this again she almost fainted. Sita , the noble lady , lost in fear, enveloped with sorrow, cried pitiably saying repeatedly 'Rama' and 'Lakshmana'. Sita in a low voice cried in many ways.

ಸಾತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠಂ ವಿನೀತವ ದುಪಸ್ಥಿತಮ್|
ಮೈಥಿಲೀ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ ಸ್ವಪ್ನೋऽಯಮಿತಿ ಭಾಮಿನೀ||6||
ಸಾ ವೀಕ್ಷಮಾಣಾ ಪೃಥು ಭುಗ್ನವಕ್ತ್ರಮ್ ಶಾಖಾಮೃಗೇಂದ್ರಸ್ಯ ಯಥೋಕ್ತ ಕಾರಮ್|
ದದರ್ಶ ಪಿಂಗಾಧಿಪತೇ ರಮಾತ್ಯಂ ವಾತಾತ್ಮಜಂ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂ ವರಿಷ್ಠಮ್||7||
ಸಾ ತಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯೈವ ಭೃಶಂ ವಿಸಂಜ್ಞಾ ಗತಾಸುಕಲ್ಪೇನ ಬಭೂವ ಸೀತಾ|
ಚಿರೇಣ ಸಂಜ್ಞಾಂ ಪ್ರತಿಲಭ್ಯ ಭೂಯೋ ವಿಚಿಂತಯಾಮಾಸ ವಿಶಾಲನೇತ್ರಾ||8||

ಸ|| ಸಾ ವೀನೀತವತ್ ಉಪಸ್ಥಿತಂ ತಂ ಹರಿಶ್ರೇಷ್ಠಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮೈಥಿಲೀ ಅಯಂ ಸ್ವಪ್ನಃ ಇತಿ ಚಿಂತಯಾಮಾಸ|| ಸಾ ವೀಕ್ಷಮಾಣಾ ಪೃಥುಭುಗ್ನವಕ್ತ್ರಂ ಶಾಖಾಮೃಗೇಂದ್ರಸ್ಯ ಯಥೋಕ್ತಾರಮ್ ಪಿಂಗಾಧಿಪತೇಃ ಅಮಾತ್ಯಂ ವಾತಾತ್ಮಜಂ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂ ವರಿಷ್ಠಂ ದದರ್ಶ||ಸಾ ತಂ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯೈವ ಭೃಶಂ ವಿಸಂಜ್ಞಾ ಗತಾಸುಕಲ್ಪೇವ ಬಭೂವ| ವಿಶಾಲನೇತ್ರಾ ಚಿರೇಣ ಸಂಜ್ಞಾಂ ಪ್ರತಿಲಭ್ಯ ವಿಚಿಂತಯಾಮಾಸ||

Seeing that Vanara standing humbly nearby, Maithili thought this must be a dream. Looking further she saw a Vanara with a large curved face , who is an obedient servant , a minister of the Vanara king, foremost among the intelligent , and son of wind god. Looking at him she quickly lost her senses. The large eyed lady quickly recovered and started thinking.

ಸ್ವಪ್ನೇ ಮಯಾऽಯಂ ವಿಕೃತೋऽದ್ಯ ದೃಷ್ಟಃ ಶಾಖಾಮೃಗಃ ಶಾಸ್ತ್ರಗಣೈರ್ನಿಷಿದ್ಧಃ|
ಸ್ವಸ್ತ್ಯಸ್ತು ರಾಮಾಯ ಸ ಲಕ್ಷ್ಮಣಾಯ ತಥಾ ಪಿತುರ್ಮೇ ಜನಕಸ್ಯ ರಾಜ್ಞಃ|| 9||
ಸ್ವಪ್ನೋऽಪಿ ನಾಯಂ ನಹಿ ಮೇऽಸ್ತಿ ನಿದ್ರಾ ಶೋಕೇನ ದುಃಖೇನ ಚ ಪೀಡಿತಾಯಾಃ|
ಸುಖಂ ಹಿ ಮೇ ನಾಸ್ತಿ ಯತೋऽಸ್ಮಿ ಹೀನಾ ತೇ ನೇಂದುಪೂರ್ಣ ಪ್ರತಿಮಾನನೇನ|10||

ಸ|| ಅದ್ಯ ಮಯಾ ವಿಕೃತಃ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರಣೈಃ ನಿಷಿದ್ಧಃ ಶಾಖಾಮೃಗಃ ಸ್ವಪ್ನೇ ದೃಷ್ಟಃ| ಸಲಕ್ಷ್ಮಣಾಯ ರಾಮಾಯ ತಥಾ ರಾಜ್ಞಃ ಮೇ ಪಿತುಃ ಜನಕಸ್ಯ ಸ್ವಸ್ತಿಃ ಅಸ್ತು|| ಅಯಂ ಸ್ವಪ್ನಃ ಅಪಿ ನ | ಶೋಕೇನ ದುಃಖೇನ ಚ ಪೀಡಿತಾಯಾಃ ಮೇ ನಿದ್ರಾ ನಾಸ್ತಿ ಹಿ ಮೇ ಸುಖಂ ನಾಸ್ತಿ ಹಿ ಯತಃ ಇಂದ್ರಪೂರ್ಣಪ್ರತಿಮಾನೇನ ತೇನ ಹೀನಾ ಅಸ್ಮಿ ||

Today I saw an ugly monkey in my dream which is a prohibited animal in dreams by Sastras. Let auspicious things happen for Rama, Lakshmana, and the king my father Janaka. This is not a dream. Troubled by grief and sorrow I have no sleep and no happiness without the one whose face is like that of full moon.

ರಾಮೇತಿ ರಾಮೇತಿ ಸದೈವ ಬುದ್ಧ್ಯಾ
ವಿಚಿಂತ್ಯ ವಾಚಾ ಬ್ರುವತೀ ತ ಮೇವ|
ತಸ್ಯಾನುರೂಪಂ ಚ ಕಥಾಂ ತಮರ್ಥಂ
ಏವಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ತಥಾ ಶೃಣೋಮಿ||11||
ಅಹಂ ತಸ್ಯಾದ್ಯ ಮನೋಭವೇನ
ಸಂಪೀಡಿತಾ ತದ್ಗತ ಸರ್ವಭಾವಾ|
ವಿಚಿಂತಯಂತೀ ಸತತಂ ತಮೇವ
ತಥೈವ ಪಶ್ಯಾಮಿ ತಥಾ ಶೃಣೋಮಿ||12||
ಮನೋರಥ ಸ್ಸ್ಯಾದಿತಿ ಚಿಂತಯಾಮಿ
ತಥಾಪಿ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಚ ವಿತರ್ಕಯಾಮಿ|
ಕಿಂ ಕಾರಣಂ ತಸ್ಯ ಹಿ ನಾಸ್ತಿ ರೂಪಮ್
ಸುವ್ಯಕ್ತ ರೂಪಶ್ಚ ವದ ತ್ಯಯಂ ಮಾಮ್||13||

ಸ|| ರಾಮೇತಿ ರಾಮೇತಿ ಸದಾ ಏವ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ವಿಚಿಂತ್ಯ ತಮೇವ ಬೃವಂತೀ ತಸ್ಯ ಅನುರೂಪಂ ತದರ್ಥಂ ಕಥಾಂ ಏವ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ತಥಾ ಶ್ರುಣೋಮಿ || ಅಹಂ ತಸ್ಯ ಮನೋಭಾವೇನ ಸಂಪೀಡಿತಾ ತದ್ಗತಸರ್ವಭಾವಾ ಸತತಂ ತಮೇವ ವಿಚಿಂತಯಂತೀ ತಥೈವ ಪಶ್ಯಾಮಿ ತಥಾ ಶ್ರುಣೋಮಿ ||ಮನೋರಥಃ ಸ್ಯಾತ್ ಇತಿ ಚಿಂತಯಾಮಿ | ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಚ ತಥಾ ವಿತರ್ಕಯಾಮಿ | ತಸ್ಯ ರೂಪಂ ನಾಸ್ತಿ ಹಿ | ಅಯಂ ಸುವ್ಯಕ್ತರೂಪಃ ಮಾಮ್ ವದತಿ ಕಾರಣಂ ಕಿಂ ||

Thinking of Rama and Rama alone, always saying things about him, always thinking of his form , always talking about him , now I am seeing him and hearing him. I am tormented by intense love for Rama , with thoughts always immersed in him, always thinking about him now I see him and hear him. All of this is my wish I think. I am deliberating on my mind. But that (mind) has no form. But this one in front of me has a form and is speaking to me why ?

ನಮೋsಸ್ತು ವಾಚಸ್ಪತಯೇ ಸವಜ್ರಿಣೇ
ಸ್ವಯಂಭುವೇ ಚೈವ ಹುತಾಶನಾಯಚ|
ಅನೇನ ಚೋಕ್ತಂ ಯದಿದಂ ಮಮಾಗ್ರತೋ
ವನೌಕಸಾ ತಚ್ಚ ತಥಾಸ್ತು ನಾನ್ಯಥಾ||14||

ಸ|| ಸವಜ್ರಿಣೇ ವಾಚಸ್ಪತಯೇ ಸ್ವಯಂಭುವೇ ಚ ಏವ ಹೂತಾಶನಾಯ ಚ ನಮಃ ಅಸ್ತು| ಅನೇನ ವನೌಕಸಾ ಮಮ ಅಗ್ರತಃ ಯತ್ ಇದಂ ಉಕ್ತಂ ತತ್ ತಥಾ ಅಸ್ತು| ಅನ್ಯಥಾ ನ||

Salutations to Indra along with Brihaspati, Brahma the creator and the fire god too. Let all those words spoken by the Vanara in front of me be true and not anything else.

ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ
ಚತುರ್ವಿಂಶತ್ ಸಹಸ್ರಿಕಾಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮ್
ಶ್ರೀಮತ್ಸುಂದರಕಾಂಡೇ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶಸ್ಸರ್ಗಃ||

Thus ends the Sarga thirty two of Sundarakanda in Ramayana the first poem ever composed in Sanskrit by the first poet sage Valmiki.

||om tat sat||